Nhiệm kỳ 2019 - 2024 diễn ra trong bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của thành phố và phường Chánh Nghĩa có nhiều chuyển biến tích cực nhưng vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Tiếp nối truyền thống, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, MTTQ phường Chánh Nghĩa đã phát huy tốt vai trò nòng cốt chính trị trong việc tạo ra sự đồng thuận và gắn kết trong cộng đồng, xây dựng nhiều mô hình tự quản hiệu quả trong cộng đồng dân cư, phát huy tốt tinh thần đoàn kết và sự đồng lòng hưởng ứng của nhân dân góp phần thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ phường Chánh Nghĩa lần thứ X, nhiệm kỳ 2020 – 2025 và Nghị quyết Đại hội Đại biểu MTTQ Việt Nam các cấp đã đề ra.
Thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với triển khai thực hiện các nội dung của Đề án nâng cao chất lượng Cuộc vận động “Xây dựng nếp sống văn hóa - văn minh đô thị” trong giai đoạn 2016 - 2021 địa phương đã xây dựng 12 hoa viên, trong đó có 01 hoa viên được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn xã hội hóa với nhiều cây xanh, trang bị ghế đá, các dụng cụ tập luyện thể dục. Vận động nhân dân đóng góp lắp đặt 3 cổng chào trị giá 56 triệu đồng. Ngoài ra các hộ dân trên tuyến hẻm tổ 71, khu phố 8 đã đồng tình đóng góp tiền và hiến đất mở rộng tuyến hẻm tổng giá trị 796 triệu đồng. Ngoài ra các hộ dân khu phố 7 đã thực hiện trồng hoa dọc bờ kè tuyến hẻm tổ 60 tạo mảng xanh đô thị. Trong giai đoạn 2021 – 2025, về tiêu chí “3 không, 4 tốt, 5 gương mẫu” được triển khai sâu rộng trong nhân dân, nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo trong nhân dân hưởng ứng tích cực. Thực hiện “Thành phố không rác” MTTQ phường đã thành lập các mô hình “Tổ dân phố không rác”, “Tuyến đường không rác” được nhân dân đồng tình hưởng ứng, thường xuyên quét dọn vệ sinh hàng ngày, để rác đúng giờ, lắp đặt camera giám sát, thường xuyên tháo dỡ bảng quảng cáo rao vặt, chăm sóc các bồn hoa, treo cờ nhân các ngày lễ, tết, duy tu, sơn vẽ lại tranh cổ động, tuyên truyền… Thực hiện các tiêu chí vì thành phố “03 không”, “04 tốt”, ra mắt mô hình “Tổ xe ôm vì đô thị văn minh”. Thực hiện tiêu chí “Người công dân 05 gương mẫu” đã thành lập mô hình “Phật tử chùa Thiên Thắng thực hiện tốt tiêu chí 5 gương mẫu”, “Tổ dân phố người Hoa tự quản về an ninh trật tự và xây dựng tuyến hẻm không rác”; Về an sinh xã hội có Mô hình “Hạt gạo nhân ái” hàng tháng đã tặng 30 phần gạo cho các hộ dân nghèo, hộ khó khăn, tính từ dịch Covid đến nay đã tặng trên 9 tấn gạo cho hộ nghèo, khó khăn. Mô hình “Vòng tay nghĩa tình, nâng bước người nghèo, khó khăn” được duy trì và phát huy hơn nữa các mô hình tổ tự quản trong cộng đồng, thực hành tiết kiệm nhằm chia sẻ, giúp đỡ nâng bước người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn tiếp thêm động lực vươn lên trong cuộc sống. Mô hình “Tấm lòng vàng” được thực hiện vào ngày đầu tháng đã tặng tiền, quà, bảo hiểm y tế…cho người nghèo với số tiền gần 40 triệu đồng/tháng. Duy trì hoạt động của 12 tổ tự quản bảo vệ môi trường với hơn 600 thành viên đã vận động nhân dân đồng loạt ra quân tổng vệ sinh môi trường, chăm sóc cây xanh, khuôn viên văn phòng Ban điều hành khu phố, các tuyến đường, hoa viên... hàng tháng với 15.043 lượt người tham gia. Trong năm 2023 đã thành lập thêm 02 tổ Tổ tự quản bảo vệ môi trường trong đồng bào có đạo tại chùa Tây Tạng và chùa Bửu Nghiêm với 75 thành viên tham gia, hàng tháng các tổ tự quản bảo vệ môi trường đồng loạt ra quân tổng vệ sinh môi trường, chăm sóc cây xanh, khuôn viên văn phòng Ban điều hành khu phố, các tuyến đường, hoa viên...với 15.043 lượt người tham gia. Về phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, kết quả bình xét hàng năm có trên 99% hộ đạt hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa đạt, 100% khu phố đạt danh hiệu “Khu phố văn hóa”, 100% khu nhà trọ đạt danh hiệu văn hóa, hàng năm phường đạt chuẩn văn minh đô thị.
Nhiệm kỳ qua MTTQ đã phối hợp với UBND cùng các ban ngành, đoàn thể phường tổ chức thăm hỏi, tặng quà trong các dịp lễ, tết cho hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn với tổng giá trị trên 6 tỷ 510 triệu đồng. Chăm lo đầy đủ các chế độ bảo hiểm y tế, bảo trợ xã hội, trợ cấp đột xuất cho các đối tượng đầy đủ theo quy định. Hàng năm trao tặng hơn 100 phần học bổng và quà nhân Ngày toàn dân đưa trẻ đến trường, tham dự lễ trao 400 phần học bổng gần 500 triệu đồng cho con em người Hoa trên địa bàn. MTTQ còn vận động các cơ sở thờ tự trên địa bàn giúp đỡ các hộ nghèo, khó khăn của địa phương bằng hình thức hỗ trợ gạo và các thực phẩm thiết yếu hàng tháng, các dịp lễ, tết. Ngoài ra, MTTQ phường còn vận động các Mạnh Thường Quân, nhân dân trên địa bàn ủng hộ đồng bào Tây Bắc và đồng bào miền Trung bị lũ lụt được tổng số tiền trên 205 triệu đồng.
Tổ chức 06 cuộc phát động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, thực hiện nhiều nội dung khác nhằm tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân như “Phiên chợ 0 đồng”, “Phiên chợ nông sản an toàn” … nhằm khuyến khích người dân quan tâm sử dụng hàng Việt Nam.
Triển khai thực hiện 5 nội dung phong trào “Đoàn kết sáng tạo nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế” và phong trào thi đua chuyên đề “Người tốt, việc tốt” trong giai đoạn mới phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Qua các phong trào, các cuộc vận động đã xuất hiện nhiều cá nhân và tập thể điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực sản xuất kinh tế, giáo dục, hành chính công, hoạt động xã hội, điển hình được biểu dương, khen thưởng tạo không khí thi đua sôi nổi, góp phần nâng cao đời sống vật chất cũng như đời sống văn hóa, tinh thần cho nhân dân.
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam phường phối hợp với các tổ chức thành viên tặng 1.925 phần quà cho các gia đình chính sách với số tiền hơn 300 triệu đồng nhân kỷ niệm ngày Thương binh – Liệt sĩ 27/7. Ban Thường trực phối hợp tuyên truyền hướng dẫn người dân về việc thực hiện Đề án 06 của Chính phủ và tuyên truyền tình hình an ninh trật tự, an toàn giao thông cho nhân dân. Trong nhiệm kỳ MTTQ xây dựng 11 mô hình tự quản trong cộng đồng dân cư nhằm đẩy mạnh hiệu quả các phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa”, công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội; bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, chữa cháy…; Ra mắt 02 mô hình trong tôn giáo nâng tổng số tổ tự quản bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu (TTQBVMT & ƯPVBĐKH) trên địa bàn phường là 14 tổ10. Thực hiện trên 87 tin bài, bài viết, gương người tốt việc tốt…về hoạt động của Ủy ban MTTQVN phường và Ban công tác Mặt trận 12 khu phố đăng trên Fanpage của MTTQ thành phố và tỉnh. Công tác dân tộc, tôn giáo được MTTQ và các đoàn thể quan tâm thực hiện, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động. Chú trọng công tác tuyên truyền, vận động và giữ mối liên hệ; phát huy vai trò người tiêu biểu, uy tín trong đồng bào dân tộc, tôn giáo và thông qua các Chi, tổ hội Thân nhân kiều bào vận động người Việt Nam ở nước ngoài, cùng đồng bào tôn giáo, các dân tộc tích cực tham gia các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước.
Làm tốt vai trò cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân
Hàng năm, MTTQ tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư nhân kỷ niệm Ngày truyền thống MTTQ Việt Nam (18/11). Ngày hội thực sự ngày hội của toàn dân, là dịp để các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ trực tiếp gặp gỡ, trao đổi, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của nhân dân. Các khu phố trên địa bàn thành phố đã tổ chức tốt ngày hội với cả phần lễ và phần hội; biểu dương, khen thưởng các khu dân cư, gia đình và cá nhân tiêu biểu; các cấp Đảng, chính quyền và các đoàn thể, mạnh thường quân trao quà cho các hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn, học sinh nghèo hiếu học. Đặc biệt, thực hiện nhiệm vụ mới về công tác phòng, chống dịch Covid-19, MTTQ thành phố và các tổ chức thành viên đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao nhất, chủ động, sáng tạo vận động toàn dân tham gia phòng, chống dịch Covid-19 với phương châm "Chống dịch như chống giặc", "đến từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng" về khai báo y tế, cách ly, khoanh vùng dập dịch. Cụ thể nổi bật ở cả 3 lĩnh vực: (1) Tuyên truyền, vận động nhân dân phòng, chống dịch Covid-19; (2) Phát động, vận động các tổ chức, cá nhân, các tầng lớp nhân dân ủng hộ các nguồn lực phòng, chống dịch Covid-19 được tổng số tiền là 2.339.730.000 đồng và hàng hóa, lương thực, thực phẩm trị giá 4.753.700.000 đồng; (3) Giám sát phòng, chống dịch Covid-19 và giám sát việc thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch. Qua đó góp phần tích cực kiểm soát dịch bệnh trên địa bàn phường. Đồng thời tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia phong trào thi đua phục hồi phát triển kinh tế sau đại dịch.
Vai trò của Mặt trận trong công tác giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, phát huy quyền làm chủ của nhân dân ngày càng được khẳng định, đã khơi dậy và phát huy tốt quyền làm chủ của nhân dân trong xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở. Mặt trận và các tổ chức thành viên cũng đã phát huy vai trò của lực lượng nòng cốt trong tổ chức mình, qua đó đã chủ động nắm chắc diễn biến tình hình tư tưởng, dư luận xã hội phản ánh đến cấp ủy Đảng, chính quyền xem xét, giải quyết, tạo sự đồng thuận trong xã hội. Việc tổ chức Hội nghị nhân dân trong thời gian qua đã tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân và phát huy vai trò của MTTQ các cấp trong vận động, tập hợp sức mạnh của khối Đại đoàn kết toàn dân tộc.
Trong nhiệm kỳ, MTTQ và các đoàn thể đã tổ chức 19 Hội nghị phản biện xã hội và gửi 2 dự thảo văn bản phản biện xã hội; Vận động nhân dân tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí;thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng:Trong 5 năm, Ban Thanh tra nhân dân đã thực hiện giám sát 101 cuộc; Ban Giám sát đầu tư cộng đồng giám sát 31 cuộc. Trong năm 2021, MTTQ phường phối hợp tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026 theo đúng quy trình, đảm bảo đúng tiêu chuẩn, số lượng, cơ cấu, thành phần và tiến độ thời gian quy định. Ngày bầu cử thực sự là ngày hội của toàn dân với số lượng cử tri đi bầu đạt tỷ lệ cao (99,43%)
Không ngừng đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hiệu quả hoạt động
Việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động đã đem lại kết quả ngày càng thiết thực. MTTQ và các tổ chức thành viên, Ban Công tác Mặt trận khu phố luôn được củng cố kiện toàn, hoạt động ngày càng hiệu quả, vị trí, vai trò được phát huy, là nòng cốt trong việc vận động nhân dân thực hiện các phong trào, các cuộc vận động do địa phương phát động và là cầu nối bền chặt giữa nhân dân với Đảng, Nhà nước.
Việc thực hiện Quy chế phối hợp và thống nhất hành động giữa Ủy ban Mặt trận với các tổ chức thành viên tiếp tục được cải tiến và tạo điều kiện cùng hoạt động. Quy chế phối hợp giữa HĐND - UBND - UBMTTQVN cùng cấp đạt hiệu quả, tạo điều kiện để mỗi bên thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ. Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố còn tiến hành ký kết các chương trình phối hợp và quy chế cho giai đoạn mới.
Với những kết quả như trên, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường đã được Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Dương đánh giá xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ 4 năm liền (2020 – 2023).
Bài học kinh nghiệm
Nhiệm kỳ 2019 - 2024 của Mặt trận Tổ quốc phường Chánh Nghĩa có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:
Một là, đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định thành công của công tác Mặt trận. Không chỉ các tổ chức, cá nhân trong Mặt trận mà tất cả các tổ chức, cá nhân trong hệ thống chính trị phải thấu suốt tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, về vị trí, vai trò của Mặt trận thì mới cùng làm, cùng chịu trách nhiệm và vận dụng nhuần nhuyễn, sáng tạo, hiệu quả trong công việc.
Hai là, mọi hoạt động của Mặt trận phải xuất phát từ nguyện vọng và lợi ích chính đáng của nhân dân. Mặt trận phải lắng nghe, thực sự là người đại diện quyền làm chủ của nhân dân, tổ chức việc giám sát và phản biện xã hội có hiệu quả.
Ba là, không ngừng nâng cao năng lực hoạt động của đội ngũ cán bộ Mặt trận. Mời gọi các lực lượng xã hội đồng lòng, góp sức chăm lo cho công tác Mặt trận. Nêu cao trách nhiệm người đứng đầu Ủy ban Mặt trận, phát huy vai trò Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư.
Một số giải pháp trong nhiệm kỳ mới 2024 – 2029
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là trung tâm xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nêu rõ: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền Nhân dân, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội có nhiệm vụ rất quan trọng, tiếp tục tăng cường hơn nữa khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tập hợp ngày càng rộng rãi mọi tầng lớp nhân dân, phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường và quyền làm chủ của Nhân dân, giữ vững kỷ cương và ổn định xã hội, huy động tối đa các nguồn lực để đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đẩy mạnh công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm tốt vai trò là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, cầu nối vững chắc giữa Nhân dân với Đảng và Nhà nước, tăng cường đoàn kết, hữu nghị. Để thực hiện tốt Mặt trận phường Chánh Nghĩa cần phải tập trung các nội dung sau:
Một là, Mặt trận phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Đảng, Nhà nước và phối hợp thống nhất hành động với các tổ chức thành viên tăng cường tuyên truyền, vận động, tập hợp rộng rãi mọi tầng lớp nhân dân bằng nhiều hình thức đa dạng tạo sự đồng thuận, thống nhất và ổn định xã hội. Nhân dân vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp cách mạng. “Cách mệnh là việc chung cả dân chúng chứ không phải việc một hai người”; “Công việc đổi mới, xây dựng là trách nhiệm của dân. Sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc là công việc của dân”. Sự nghiệp cách mạng do nhân dân mà được khởi xướng, do nhân dân thực hiện mà diễn ra, do nhân dân ra sức mà thắng lợi.
Hai là, Mặt trận luôn coi trọng tính thiết thực và hiệu quả của các phong trào thi đua yêu nước vừa nhằm vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị đề ra, đồng thời thực hiện nhiệm vụ tập hợp các tầng lớp nhân dân, xây dựng, củng cố và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân.
Ba là, Mặt trận thực hiện nhiệm vụ tập hợp, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân nhằm bảo đảm tính dân chủ, tính chính thống của các ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân đã phản ánh với Mặt trận.
Bốn là, tăng cường và mở rộng thực hành dân chủ, phát huy vai trò của Nhân dân. Thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội, thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, những ý kiến tâm huyết, thiết thực của Nhân dân được các cấp ủy đảng, chính quyền ghi nhận, tiếp thu, phát huy mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Ðảng với Nhân dân, góp phần quan trọng xây dựng sự đồng thuận xã hội.
Năm là, Mặt trận chủ động đối thoại, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của đồng bào các dân tộc, tôn giáo.
Sáu là, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong công tác của Mặt trận nhất là ứng dụng trí tuệ nhân tạo một cách khoa học, chủ động sẽ giúp công tác tuyên truyền tiết kiệm được thời gian, công sức, hướng đối tượng cụ thể, đồng thời gợi mở những vấn đề mới, chủ đề mới trong công tác của Mặt trận.
Kế thừa và phát huy những thành quả đã đạt được, nhiệm kỳ 2024- 2029, hệ thống Mặt trận Tổ quốc phường tập hợp sức mạnh đại đoàn kết toàn dân đồng lòng, chung sức, nắm bắt thời cơ, vượt qua thách thức, quyết tâm thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và phát triển phường Chánh Nghĩa văn minh, giàu đẹp, hiện đại, nghĩa tình. Nhiệm vụ đặt ra cho công tác Mặt trận nhiệm kỳ 2024 – 2029 với những thuận lợi và thách thức đan xen, nhiệm vụ tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới là hết sức quan trọng, thay đổi cách tiếp cận hướng tới người dân đảm bảo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Vì vậy, Đại hội Đại biểu MTTQ phường Chánh Nghĩa lần thứ XII chính là Đại hội của “Phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đổi mới, sáng tạo, xây dựng phường Chánh Nghĩa văn minh - giàu đẹp – nghĩa tình”.
MTTQ phường Chánh Nghĩa